فلسفه ملاصدرا
محمود صیدی؛ محمد جواد پاشایی
چکیده
قرآن کریم برای هدایت انسانها و وصول آنان به سعادت ابدی فرو فرستاده شده است؛ چه اینکه مخاطب قرآن نیز انسانها با همه مراتب مختلف و تنوع استعدادهای شأن است. با نظر به همین نکته، قرآن خود مراتبی داشته و افزون بر مرتبه ظاهری، بطونی دارد که هر انسانی نسبت به استعداد خویش از آن جرعه مینوشد. ملاصدرا با استشهاد به حدیثی در مـورد بطـون ...
بیشتر
قرآن کریم برای هدایت انسانها و وصول آنان به سعادت ابدی فرو فرستاده شده است؛ چه اینکه مخاطب قرآن نیز انسانها با همه مراتب مختلف و تنوع استعدادهای شأن است. با نظر به همین نکته، قرآن خود مراتبی داشته و افزون بر مرتبه ظاهری، بطونی دارد که هر انسانی نسبت به استعداد خویش از آن جرعه مینوشد. ملاصدرا با استشهاد به حدیثی در مـورد بطـون هفت‌گانه قـرآن کریم، آن را به مراتب هفت‌گانه سیر و سلوک انسانی تطبیق میدهد و بر آن است که هر یک از بطون قرآنی منطبق با مرحلهای از سیر انسانی میباشد. پرسش اصلی تحقیق حاضر آن است که چه نقدهایی بر ملاصدرا در استناد به حدیث بطون هفت‌گانه قرآن کریم وارد است؟ یافتههای پژوهش در روشی تحلیلی انتقادی به کلمات صدرالمتألهین نشان میدهد: هر چند احادیثی در منابع روائی شیعی یافت میشود که قرآن را دارای ظاهر و باطنی میداند، اما عدد مورد استناد ملاصدرا دقیـق نبـوده و نمیتـوان بـه ایـن عـدد در تحلیـلهای هستیشناختی سیر انسانی تمسک جست. همچنین حدیث یادشده در جوامع روائی ما یافت نشده و احادیث شیعی فقط در بطون داشتن قرآن کریم با حدیث مورد نظر ملاصدرا اشتراک دارند.
